Σε ισορροπία τρόμου κινείται το τελευταίο διάστημα ο ενεργειακός τομέας στη χώρα μας. Η κρίση, οι περικοπές εισοδημάτων και η περιοριστική πολιτική που εφαρμόζεται στη χώρα την τελευταία τριετία έχουν οδηγήσει σε δραστική μείωση της ζήτησης, αλλά και σε απλήρωτους λογαριασμούς σε όλα τα επίπεδα. Αποτέλεσμα είναι τα ταμεία των επιχειρήσεων να έχουν «στεγνώσει» και τα φέσια σε όλο τον κύκλο της αγοράς να αυξάνουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, μόνο μεταξύ των βασικών επιχειρήσεων που βρίσκονται στο καθημερινό «παιχνίδι» της ενέργειας τα «ανοίγματα» αγγίζουν το ένα δισ. ευρώ, ενώ λίγο υψηλότερα θα πρέπει να υπολογίζεται το ύψος των ανεξόφλητων λογαριασμών στη ΔΕΗ από νοικοκυριά, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και από άλλους πελάτες.
Πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας στις αρχές της εβδομάδας κάνουν λόγο για νέο «φέσι» προς τους ιδιώτες παραγωγούς ηλεκτρισμού από τον λειτουργό της αγοράς (ΛΑΓΗΕ) που αγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ. Οι απλήρωτοι παραγωγοί έχουν αφήσει απλήρωτους λογαριασμούς στη ΔΕΠΑ που πλησιάζουν τα 350 εκατ. ευρώ, για φυσικό αέριο που κατανάλωσαν.
Παράλληλα, οι αγοραπωλησίες ρεύματος και καυσίμων, αν και...
γίνονται με περιορισμένη πίστωση, αφήνουν νέα χρέη προς τους προμηθευτές, με αποτέλεσμα όλοι (μικροί και μεγάλοι) οι «παίκτες» της αγοράς να βρίσκονται σε οριακό σημείο.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών από ΑΠΕ (ΕΣΗΑΠΕ) Γιώργος Περιστέρης, μιλώντας στο συνέδριο του ΙΕΝΕ την προηγούμενη εβδομάδα, έκανε λόγο για «εφιαλτικές διαστάσεις» στο θέμα της ρευστότητας στην ενεργειακή αγορά.
Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις και λόγω πλήρους έλλειψης ρευστότητας έχουν μειωθεί στο ελάχιστο οι προμήθειες απαραίτητων υλικών και οι εργασίες συντήρησης, με αποτέλεσμα τα πράγματα να κινούνται σε οριακό σημείο.
Ευτυχώς… λιακάδες
Το ευτυχές γεγονός, προς το παρόν, είναι πως η ζήτηση παραμένει σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, λόγω και των καιρικών συνθηκών. Ωστόσο, όπως έλεγαν στο «Π» στελέχη της αγοράς με βαθιά γνώση της κατάστασης, όλοι εύχονται να μη συμβεί ένα ατύχημα. Κι αυτό μπορεί να συνδέεται με μία βλάβη ή ακόμη και με μία απότομη μεταβολή του καιρού.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το σύστημα ισορροπεί προς το παρόν, μοιάζοντας με έναν σχοινοβάτη που επιχειρεί να διανύσει μία μεγάλη απόσταση ενώ κάτω από τα πόδια του βρίσκεται το απόλυτο κενό. Ωστόσο κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί εάν αλλάξει ξαφνικά ο καιρός και αυξηθεί απότομα η ζήτηση.
Με τη φορομπηχτική πολιτική που εφαρμόζουν κυβέρνηση και τρόικα στον τομέα των καυσίμων, η συντριπτική πλειονότητα των νοικοκυριών θα αναζητήσει άλλους τρόπους θέρμανσης, καθώς το παραδοσιακό πετρέλαιο έχει γίνει είδος πολυτελείας. Αυτό σημαίνει πως τα διαμερίσματα και τα καταστήματα θα βάλουν στην πρίζα τα θερμαντικά σώματα κι αυτομάτως το πρόβλημα θα αρχίσει να γίνεται ακόμη πιο πιεστικό.
Την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις μετρούν τις μέρες και εύχονται κάτι ν’ αλλάξει, καθώς τα ταμεία είναι πλέον άδεια από ρευστό.
Μάλιστα, μεταξύ σοβαρού κι αστείου, γνωστός παράγοντας της αγοράς έλεγε πως στις μεγάλες επιχειρήσεις κάνουν ταμείο μέρα με την ημέρα, για να δουν τι τους… ξημερώνει!
Όλο αυτό το σκηνικό είναι γνωστό τόσο στο αρμόδιο υπουργείο όσο και στο Μαξίμου, ωστόσο οι αποφάσεις αναβάλλονται. Άλλωστε, η λύση που αναζητείται είναι κι αυτή προσωρινή: πρόκειται για το δάνειο των 450 εκατ. ευρώ από την ΕΤΕπ, η οποία στην αρχή (πριν από αρκετούς μήνες, όπως έχει καταγράψει στο ρεπορτάζ του το «Π») είχε ζητήσει να περιληφθεί στη σχετική σύμβαση «ρήτρα δραχμής» κι αφού κατάλαβε ότι οι αντιδράσεις είναι ισχυρές, τώρα ζητά μεγαλύτερες εγγυήσεις. Ωστόσο, ούτε κι αυτές υπάρχουν. Πολύ περισσότερο όταν τις ζητούν από φορείς (όπως ο λειτουργός της αγοράς) που δεν διαθέτουν πάγια περιουσιακά στοιχεία!
Ακόμα περισσότερο όταν η λύση του δανείου είναι κι αυτή προσωρινή και θα δημιουργήσει καταστάσεις παρόμοιες με αυτές που περνά το ελληνικό Δημόσιο: διογκωμένο χρέος.
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση σε συνεννόηση με την τρόικα επιχειρεί να επιβάλει έκτακτη εισφορά στα φωτοβολταϊκά, προκαλώντας νέα εγκεφαλικά σε όσους διαθέτουν εγκαταστάσεις με τα συγκεκριμένα συστήματα…
Επιπλέον, καμία ελληνική ενεργειακή επιχείρηση δεν έχει πρόσβαση σε δανεισμό (είτε από ελληνική είτε από ξένη τράπεζα) με ευνοϊκούς όρους, καθώς τα επιτόκια έχουν εκτιναχθεί στα ύψη, ενώ επιβαρύνονται και από τον λεγόμενο «κίνδυνο της χώρας» (country risk).
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η ΡΑΕ επιχειρεί αφενός να διατηρήσει τις ισορροπίες και τον ρυθμιστικό της ρόλο κι αφετέρου να επεξεργαστεί τις αλλαγές που επιβάλλονται στο θεσμικό πλαίσιο, ώστε να εκσυγχρονιστεί η ενεργειακή νομοθεσία και να ενισχυθούν οι συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού. Επί της ουσίας επιβεβαιώνει το ρεπορτάζ του «Π» πριν από λίγες εβδομάδες για την πρόθεση της Αρχής να βάλει μία τάξη στις εκκρεμότητες και τις δυσλειτουργίες αλλά και να αντιμετωπίσει φαινόμενα που ξεφεύγουν από το θεσμικό πλαίσιο (βλέπε συλλήψεις και προφυλακίσεις για την υπόθεση των εταιρειών Energa και Hellas Power).
Παρά τη συνεχή «αιμορραγία» (φεύγουν τα καλύτερα και πιο έμπειρα στελέχη της, καθώς δεν αντέχουν άλλο τη συνεχή και δραστική περικοπή αποδοχών), η Αρχή έχει ήδη ολοκληρώσει και παρουσιάζει τις επόμενες ημέρες την επεξεργασμένη πρόταση για τις αλλαγές στην ηλεκτρική ενέργεια.
Ωστόσο, οι προτάσεις της ΡΑΕ, οι οποίες βασίζονται στο γαλλικό μοντέλο λειτουργίας της αγοράς (γνωστό ως ΝΟΜΕ) που προβλέπει τη διενέργεια δημοπρασιών για την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια, βρίσκουν τη σφοδρή αντίδραση της ΔΕΗ, η οποία υποστηρίζει το μοντέλο των διμερών συμβολαίων πώλησης.
Με δεδομένα ότι η οικονομία βρίσκεται σε βαθιά κρίση και ότι η κοινωνία δεν αντέχει άλλες περικοπές, η ενεργειακή αγορά στενάζει υπό το βάρος των μνημονιακών πολιτικών και της σκληρής λιτότητας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου