Φθηνό ρεύμα από την… πηγή για τις ενεργοβόρους βιομηχανίες

Για τις περισσότερες από τις μεγάλες βιομηχανίες, το κόστος του ρεύματος είναι καθοριστικός παράγοντας του συνολικού κόστους παραγωγής και ως εκ τούτου διαμορφώνει την ανταγωνιστικότητά τους. Το ζήτημα έχει γίνει οξύτερο μετά την τροπή που έχουν λάβει τα πράγματα, καθώς, όπως αποκάλυψε την προηγούμενη εβδομάδα ο «Ε», έρχεται και νέα μεγάλη αύξηση, τουλάχιστον κατά 100%, του Ειδικού Τέλους ΑΠΕ που επιβάλλεται επί του τιμολογίου ρεύματος. «Η βιομηχανία έχει επωμιστεί στο παρελθόν όλες τις επιβαρύνσεις στο ρεύμα, με αποτέλεσμα, ακόμα και η παραμικρή αύξηση σήμερα να οδηγήσει σε κλείσιμο μονάδων», υποστηρίζει, μιλώντας στον «Ε» ο κ. Αντώνης Κοντολέων, στέλεχος της ΑΓΕΤ Ηρακλής.

Στο πλαίσιο αυτό, μετά από επανειλημμένες οχλήσεις της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ), η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχει διαμορφώσει πρόταση για την απευθείας πρόσβαση των βιομηχανιών σε φθηνή παραγωγή ρεύματος μέσα από δημοπρασίες που θα οργανώνει η ΔΕΗ. Η πρόταση στηρίζεται σε μελέτη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και θα υποβληθεί τις επόμενες ημέρες στη νέα ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στη μελέτη περιγράφονται ανάλογες διαδικασίες που ακολουθούνται σε άλλες χώρες, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Γαλλία, όπου, με τον τρόπο αυτό, επιτεύχθηκε η πρόσβαση βιομηχανιών και καταναλωτών στην φθηνή πυρηνική ενέργεια. Άλλες χώρες που εφαρμόζουν τέτοια μοντέλα είναι η Ολλανδία, η Ρουμανία, η Αυστραλία και ο Καναδάς.

Τιμολογιακό "κατώφλι"

Το μοντέλο των δημοπρασιών στηρίζεται στην εξής αρχή: Οι μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες γνωρίζοντας τις ανάγκες τους και τις ιδιαιτερότητες της κατανάλωσής τους (διακυμάνσεις, ώρες αιχμής κ.λπ.) «κλείνουν» μια ποσότητα ισχύος, πιθανόν μάλιστα για συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, σε μια προσυμφωνημένη χαμηλή τιμή, και άρα εκμεταλλεύονται και οι ίδιες το χαμηλό κόστος που έχει η ΔΕΗ από αυτές τις λιγνιτικές ή υδροηλεκτρικές μονάδες. Αντίστοιχα, οι εταιρείες προμήθειας, μπορούν κι αυτές να αγοράσουν φθηνό ρεύμα, υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα έχουν συνάψει συγκεκριμένα συμβόλαια πώλησης με καταναλωτές. Έτσι το όφελος που θα έχουν θα «περάσει» στους καταναλωτές και δεν θα το εκμεταλλευτούν οι ίδιες για την αύξηση των κερδών τους. Με αυτή τη δεύτερη διαδικασία θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια και οι μικρότερες βιομηχανικές μονάδες που, λόγω μεγέθους, δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν από μόνες τους σε δημοπρασίες.
Το ύψος της προς δημοπράτηση ισχύος θα το καθορίζει η ΔΕΗ. Γίνεται λόγος για μια περιορισμένη ποσότητα, μερικές εκατοντάδες μεγαβάτ το χρόνο, που θα δημοπρατούνται σε δύο, τρία ή περισσότερα πακέτα και σε περισσότερους από έναν γύρους. Η ΔΕΗ θα πουλάει την παραγωγή αυτή σε όποιον δώσει την υψηλότερη προσφορά, με βάση όμως ένα ρυθμιζόμενο τιμολογιακό "κατώφλι": Το (ελεγχόμενο από τη ΡΑΕ) κόστος παραγωγής της, συν ένα εύλογο κέρδος για την ίδια τη ΔΕΗ.
Στις χώρες όπου εφαρμόζεται το εν λόγω μοντέλο, δίνεται η δυνατότητα σε προμηθευτές και μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές να αγοράσουν ισχύ "κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του πελάτη". Χρειάζονται για παράδειγμα κάποιες μεταλλουργίες με συγκεκριμένο προφίλ ισχύ ύψους 50 MW για την ενδιάμεση "μπάντα" φορτίου μεταξύ 3 μ.μ. και 6 μ.μ. Το "πακέτο" λοιπόν που δημοπρατεί η εταιρεία ηλεκτρισμού που πουλάει την ισχύ της, είναι τέτοιο ώστε να καλύπτει τις ανάγκες των συγκεκριμένων μεταλλουργιών.
Πρόκειται για ένα θέμα που έχει συζητηθεί εκτενώς από το 2009 έως σήμερα ανάμεσα στη ΡΑΕ και τον πρόεδρο της ΔΕΗ Αρθούρο Ζερβό, έχοντας σε μεγάλο βαθμό τη σύμφωνη γνώμη του, καθώς έτσι δίνεται η δυνατότητα να "ανοίξει" η ελληνική αγορά ηλεκτρισμού, χωρίς ταυτόχρονα να πουληθούν μονάδες της επιχείρησης, και ενώ παράλληλα εκείνη εξασφαλίζει έσοδα.
Tώρα βέβαια που μπαίνει στην πρώτη γραμμή η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και μάλιστα με προκρινόμενο μοντέλο εκείνο της απόσπασης λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων και της πώλησής τους ως «πακέτο», η υπόθεση των δημοπρασιών μπαίνει σε νέα βάση. Παρόλα αυτά, επειδή η δημιουργία και πώληση «μικρών ΔΕΗ» εκτιμάται ότι δεν μπορεί να υλοποιηθεί νωρίτερα από ένα χρόνο μετά την έναρξη της διαδικασίας, το σχέδιο για δημοπρασίες ισχύος μπορεί να λειτουργήσει, αφενός μεν ως μεταβατικό, αφετέρου δε ως συμπληρωματικό. «Αν περιμένουμε την κατάληξη της συνολικής διαδικασίας αποκρατικοποιήσεων δεν θα μείνει καμία από τις θνήσκουσες βιομηχανίες της χώρας» δηλώνεται αρμοδίως.

Ποιοι θα ωφεληθούν

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, οι βιομηχανίες που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν απευθείας το μοντέλο των δημοπρασιών είναι κατά κύριο λόγο οι ενεργοβόρες χαλυβουργίες (Χαλυβουργική, Ελληνική Χαλυβουργία, ΒΙΟΧΑΛΚΟ), οι τσιμεντοβιομηχανίες (ΑΓΕΤ και ΤΙΤΑΝ, ΧΑΛΥΨ), η ΕΛΒΑΛ, οι χαρτοβιομηχανίες (ΜΕΛ, ΠΑΚΟ κ.λ.π.), οι υαλουργίες (ΓΙΟΥΛΑ κ.λπ.), οι κλωστοϋφαντουργίες (ΕΠΙΛΕΚΤΟΣ κ.λπ.). Με έμμεσο τρόπο, δηλαδή μέσω εταιρειών προμήθειας, θα μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια και μερικές δεκάδες ακόμα  βιομηχανίες της Μέσης Τάσης που έχουν ισχυρό καταναλωτικό προφίλ.
Οι δύο μεγάλες ενεργοβόρες μεταλλουργικές βιομηχανίες, της «Αλουμίνον της Ελλάδος» του Ομίλου Μυτιληναίος και της ΛΑΡΚΟ, θεωρούνται ειδικές περιπτώσεις, καθώς χρειάζονται από μόνες τους περίπου 400 Μεγαβάτ, και έχουν ξεχωριστή αντιμετώπιση. 

ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ