Η
ιστορία δείχνει ότι οι ιδιοτικωποιήσεις στην ηλεκτρική
ενέργεια δεν είναι και
τόσο λαμπρή ιδέα. Οι ραγδαίες αυξήσεις των τιμών του ηλεκτρισμού έχουν άγριες
συνέπειες στα εισοδήματα των νοικοκυριών. Κάποιοι θα κατηγορήσουν την κυβέρνηση
για τον φόρο των ρύπων, όμως ο πραγματικός ένοχος είναι η «τεχνητή» αύξηση των
τιμών. Κρίνοντας από τις δηλώσεις της κυβέρνησης και της βιομηχανίας
της ενέργειας - συμπεριλαμβανομένων των
οικονομολόγων - η ιδιωτικοποίηση είναι η
πρακτική λύση για την επίτευξη χαμηλών τιμών. Πράγματι, της Αυστραλίας οι κυβερνήσεις έχουν ξεκινήσει προγράμματα
ιδιωτικοποιήσεων σε διάφορους βαθμούς από το 1990. Υπάρχει μόνο
ένα μικρό πρόβλημα με την
ιδιωτικοποίηση, η μακροχρόνια ιστορία της βιομηχανίας
της ηλεκτρικής ενέργειας έχει δείξει ότι σχεδόν πάντα οδηγεί στην καταστροφή. Στο Πανεπιστήμιο του Wollongong ο καθηγητής, Sharon Beder,
έδωσε τα στοιχεία στο βιβλίο
του Power Play: Η πάλη για τον έλεγχο ηλεκτρικής ενέργειας
στον κόσμο.
Παρουσιάζει, το τόσο αναγκαίο ιστορικό πλαίσιο για τη μάχη
μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού φορέα στον τομέα της ενέργειας, που παίζεται για περισσότερα από εκατό χρόνια
στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία, και τις τελευταίες δύο δεκαετίες στην
Αυστραλία, τη Βραζιλία και την Ινδία. Ο καθηγητής, Sharon Beder , δείχνει όλη αυτή την ιστορία των
ιδιοτηκοποιήσεων και πώς η βιομηχανία ασκεί την σύγχρονη τέχνη της προπαγάνδας, την δημιουργία
δημοσίων σχέσεων ειδικά με ΜΜΕ για να
πείσει τους καταναλωτές ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία και ιδιοκτησία είναι ανώτερη, παρά τη δημόσια οργή με την κακή εξυπηρέτηση
και την άδικη τιμολόγηση.
Παρότι οι επιχειρηματίες προσπάθησαν να εξομοιώσουν τη δημόσια ιδιοκτησία των μονοπωλίων
ηλεκτρικής ενέργειας με τον κομμουνισμό, δεν είχαν καμία ηθική διαφορά με τα πρώην
κρατικά μονοπώλια όσο η κυριότητα, ο έλεγχος, τα κέρδη και η λήψη των αποφάσεων ήταν ιδιωτικά και αποκλειστικά
δικά τους. Με άλλα λόγια δηλαδή όσο οι ιδιώτες είχαν τον έλεγχο των
μονοπωλίων απλά θησαύριζαν στις πλάτες των καταναλωτών. Ο φυσικός μονοπωλιακός χαρακτήρας της
βιομηχανίας ηλεκτρισμού κάνει τον σχεδιασμό του ανταγωνισμού μία δύσκολη
υπόθεση. Τα μηχανήματα στην μεταφορά, παραγωγή και διανομή του ηλεκτρισμού
έχουν μεγάλα πάγια έξοδα κεφαλαίου και συντηρήσεως με αποτέλεσμα να
παρουσιάζετε μια κατάσταση ολιγοπωλιακού χαρακτήρα. Ειδικά στην μεταφορά και
την διανομή η επανάληψη των υποδομών (Υποσταθμοί, καλώδια μεταφοράς, ΜΣ
(Μετασχηματιστές) κλπ) είναι σπάταλη (δηλαδή αρκετά μεγάλο το κόστος
συντήρησης) και αποκλείει τον ανταγωνισμό.
Ένα βασικό επιχείρημα για την ιδιωτικοποίηση είναι το θέμα
του ηθικού κινδύνου (την κατασπατάληση χρημάτων) υπό την δημόσια ιδιοκτησία. Η ιστορία όμως έχει
δείξει ότι όπου άλλαξε το καθεστώς από την δημόσια ιδιοκτησία στην ιδιωτική
αυτό το θέμα του ηθικού κινδύνου της κατασπατάλησης των χρημάτων ενισχύθηκε
περισσότερο. Οι επιχειρήσεις ενίσχυσαν την κυριαρχία τους με την αγορά της παραγωγής,
μεταφοράς και διανομής του ηλεκτρικού ρεύματος και άρχισαν να εκβιάζουν
κυβερνήσεις συχνά με επικείμενες πτωχεύσεις, άρα κλείσιμο των εργοστασίων
παραγωγής ενέργειας και με εκτεταμένες διακοπές. Ο σκοπός τους ήταν οι ρυθμιστικές
αρχές ενέργειας να αυξήσουν τις τιμές της
KWhr που θα
πληρώνει ο καταναλωτής και φυσικά να θέτουν σε κίνδυνο την ευρύτερη οικονομία
και ανάπτυξη της χώρας.
Η ιδιωτικοποίηση σχεδόν πάντα
οδηγεί στην κλιμάκωση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, ακόμη και όταν η συνολική ζήτηση μειώνεται . Οι επαναλαμβανόμενες διακοπές ρεύματος μπορούν επίσης να προκύψουν λόγω της αύξησης των
τιμών, ώστε η τυχαία αύξηση της ζήτησης
δεν μπορεί να ικανοποιηθεί λόγω αδράνειας στην αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής
ενέργειας από τους παραγωγούς. Ταυτόχρονα οι παραγωγοί με διάφορες προφάσεις
(βλάβες μονάδων, συντηρήσεις εικονικές κλπ) βγάζουν εκτός δικτύου μονάδες παραγωγής
έτσι ώστε να εξασφαλίσουν αυξημένες τιμές από τους καταναλωτές και τις ρυθμιστικές
αρχές ενέργειας. Το αποτέλεσμα είναι ένας φαύλος κύκλος διακοπών ρεύματος και
αυξημένων τιμών με βεβαιωμένο το κέρδος των ιδιωτών και πάντα χαμένους τους καταναλωτές.
Ενώ η αύξηση των τιμών σε σύντομο χρονικό διάστημα είναι
πράγματι επικερδής για τη ιδιωτική πλέον βιομηχανία, μακροπρόθεσμα, έχει τη δυνατότητα να αποτύχει. Ο λόγος είναι η αναδυόμενη εναλλακτική πηγή ηλεκτρικής
ενέργειας για τα νοικοκυριά, η ηλιακή
ενέργεια. Αυτό έχει αυξηθεί εκθετικά τα τελευταία
χρόνια, καθώς το κόστος των ηλιακών συλλεκτών μειώθηκε και τείνει συνεχώς να
μειώνετε όσο οι εγκαταστάσεις των ηλιακών συλλεκτών αυξάνονται. Η ισοτιμία
μπορεί να επιτευχθεί σύντομα, όταν το κόστος των ηλιακών συλλεκτών θα ισούται
με την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από το δίκτυο. Η επανάσταση της
εγκατάστασης ηλιακού πάνελ απειλεί τόσο
την παραγωγή όσο και τις επιχειρήσεις
του δικτύου του οποίου τα έσοδα και τα κέρδη εξαρτώνται από την παροχή
αυξανόμενων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας.
Από την άλλη μεριά όπου το δημόσιο έχει τον έλεγχο
των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας , τότε αυτά τα συστήματα αντιμετωπίζουν τα
δικά τους προβλήματα. Η λογιστική του κόστους-σύν
(Cost-plus) είναι μια πρακτική που εφαρμόζεται για να "ξοδεύουν
περισσότερο, ώστε να κερδίζουν περισσότερα”, με αποτέλεσμα την επιχρύσωση (υπερ-επενδύσεις), πολλές φορές
μη αναγκαία στην υποδομή του δικτύου, το
οποίο υποχρεώνει τις υψηλότερες τιμές. Ένα άλλο “κόλπο” που
εφαρμόζεται ευρέως είναι να αυξάνουν τις τιμές πριν την ιδιωτικοποίηση,υπεύθυνες
και οι ρυθμιστικές αρχές ενέργειας σε αυτό, ώστε η κυβέρνηση να λαμβάνει υψηλότερη απόδοση και να εξασφαλίζει
την ιδιωτικοποίηση με κέρδη και η ιδιωτικοποίηση να μην μπορεί να κατηγορηθεί για τις αναπόφευκτες
αυξήσεις, εκτός βέβαια των περιπτώσεων που αργότερα έρχονται αυξήσεις
για τους λόγους που γράψαμε παραπάνω. Σε αντίθεση με τις ιδιωτικοποιημένες
επιχειρήσεις, ωστόσο, η αύξηση των τιμών από τις δημόσιες επιχειρήσεις μπορούν να επιστρέψουν
τα κέρδη (έμμεσα) στον φορολογούμενο και
όχι στους ιδιοκτήτες, διευθυντές και μάναντζερ.
Η βιομηχανία της ηλεκτρικής ενέργειας έχει
σκόπιμα αναδιαμορφωθεί με τη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία από ένα σύστημα δημόσιας
επιδότησης, με δημόσια κέρδη, προς το
ιδιωτικό κέρδος όπου οι κίνδυνοι και το κόστος κοινωνικοποιούνται, αλλά τα κέρδη ιδιωτικοποιούνται. Όταν τα
αποτελέσματα των ιδιοτικοποιήσεων οδηγούν σε διαμετρικά αντίθετα αποτελέσματα
από αυτά που υποτίθεται θα έλυναν τότε υποστηρικτές αυτών των κυβερνήσεων,
επιχειρηματίες, ιδιώτες επενδυτές, ομάδες προβληματισμού (think-tank) και ιδιωτικά ΜΜΕ δίνουν την δική τους εξήγηση. Είναι η γνωστή πλέον
πρόταση των επενδυτών: Τα προβλήματα δημιουργήθηκαν διότι στο καθεστώς των
δημοσίων επιχειρήσεων υπήρχε ελάχιστη
ιδιωτικοποίηση. Η εξήγηση αυτή καταρρέει σαν πύργος με τραπουλόχαρτα από το γεγονός ότι σε μια δεδομένη στιγμή που όλα έχουν ιδιωτικοποιηθεί και οι
δημόσιες επιχειρήσεις έχουν βγεί από το παιχνίδι της ενέργειας, ένα γεγονός σαν αυτό στην Καλιφόρνια (γενικό black-out), θα παρέμβουν οι κυβερνήσεις και ο δημόσιος τομέας για την λύση του
προβλήματος. Ο ιδιωτικός τομέας απλά θα απαγγέλλει κατηγορίες αλλά θα παραμένει άπραγης στο πρόβλημα.
Μετά
από όλα αυτά έχει κανείς ενδοιασμούς προς τα πού κατευθύνεται το
ξεπούλημα της ΔΕΗ και του ΑΔΜΗΕ;.....Ποιος τελικά θα κερδίσει; ποιος
τελικά τρίβει τα χέρια του με ικανοποίηση;.....Όχι βέβαια ο καταναλωτής αυτός μόνο θα πληρώνει τα σπασμένα.
Οσο για την κυβέρνηση μας, αυτή δεν "χαμπαριάζει" από τίποτα, πουλήστε
ότι έχουμε και δεν έχουμε για να σωθούν οι καρέκλες μας...!!!!
Ρεύμα, νερό, ήλιος, αέρας όλα σε τιμή ευκαιρίας......πάρε κόσμε....!!!!
με τις υγείες μας......
Πηγή:(http://theconversation.com/why-we-should-pull-the-plug-on-privatising-electricity-10824 )
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου